Zeven uur ´s avonds, bijna bedtijd. Ik zat binnen, de schuifpui gesloten. En nog hoor ik het gehuil van mijn dochter die zo´n 300 meter verderop een lastig moment heeft op het grasveldje waar ze met haar vader met zo´n piepschuimen vliegtuigje speelt. Nog even een kwartiertje voor het slapen gaan. Om de prikkels te verwerken en de lange dag fijn af te sluiten, dachten we.
Next time: think again.
Het was eigenlijk ook bést een lange en een ‘leuk-spannende’ dag geweest.
Als ouder herken je het unieke geluid van je kind uit duizenden. Mooi, hoe de natuur werkt. Ik wist dat haar vader bij haar was, dus onderdrukte ik mijn neiging om gelijk polshoogte te nemen. Dat hield ik twee minuten vol en ik begaf me richting het aanzwellend geluid.
Daar kwamen ze aangelopen: manlief met een vliegtuig onder zijn arm. Dochterlief in tranen, haar hoofd in haar nek gooiend en wild met haar vuisten in de lucht maaiend. Ze zag me, liep met uitgestrekte armen op me af en liet zich toen prompt op de harde tegels vallen. BOEM, daar zat ze dan.
Mijn man en ik wisselden een blik van verstandhouding. We wisten allebei dat elke goed bedoelde poging om haar te troosten of mee naar huis te krijgen faliekant zou mislukken. Ons meisje vroeg om iets heel anders.
Ik liep rustig naar haar toe en ging zwijgend naast haar zitten, midden op het woonerf. Ik liet haar even huilen. “Het is niet makkelijk he, meid?”
We hadden even contact. Zonder woorden.
“Ik vind het niet eerlijk. Het is veel te kort!” schreeuwde ze huilend.
Ik humde wat. Woorden zijn vaak zo overbodig. Of olie op het vuur.
“Vind je het fijn als ik je een knuffel geef?” vroeg ik zacht.
Een woest gebaar maakte duidelijk dat ik haar even niet moest aanraken.
Ik bleef gewoon rustig zitten waar ik zat.
Ik volgde haar.
“Huil maar even, meisje. Ik begrijp je.”
Zo zaten we daar nog vijf minuten. Op de grond, tussen het zand, de krioelende mieren en verdorde blaadjes. Met een huilvolume op standje 10 terwijl de hele buurt nog aan het bbq-en was in de avondzon. Het maakte me niets uit. Deze bubble, hier met haar, was alles wat dit moment vroeg.
Het schreeuwen werd minder.
Het huilen werd minder.
Ze stak een handje naar me uit. Ik pakte die. Maar maakte verder nog geen aanstalten. Ik reageerde op haar signalen. Zo zaten we daar nog een minuut hand in hand. Zij lichtjes jammerend en echt nog verontwaardigd waarom het spelen zo kort hard geduurd.
“Kom mama.” Ze stond op en nam mij mee naar huis.
Ik volgde haar.
Thuis nog een filmpje tijdens het tandenpoetsen. Haar oogjes werden zachter. In bed vroeg ze me haar voetjes te masseren. En of ze nog een rustig muziekje mocht luisteren. Het kon allemaal.
Ik volgde haar.
Co-regulatie: rust en veiligheid geef je aan elkaar door
Wat hier gebeurde was dat ik mijn eigen rust inzette om mijn dochter tot rust te laten komen. Wij mensen hebben namelijk een biologische behoefte om ons af te stemmen op anderen, tijdens onzekere, onveilige of domweg vervelende situaties. Met hulp van die veilige andere, leer je je eigen emoties en gevoelens te hanteren. Zelfs volwassenen doen dat nog regelmatig. Let maar eens op hoe vaak we elkaar bevragen rondom onzekerheden. Maar kinderen hebben ons daar keihard bij nodig. Heel veel vaker. Zeker in de eerste 7 jaar, waarin ze nog niet geleerd hebben om hun eigen emoties te reguleren.
Hoe doe je dat dan, coreguleren? Vaak doen we dit al instinctief.
- Ga op ooghoogte van je kind zitten of lager.
- Let op non-verbale signalen van je kind en ga daarin mee. Ga niet meteen aanraken, vastpakken of oppakken. Observeer en voel aan.
- Zorg voor een kalme, vriendelijke gezichtsuitdrukking.
- Praat zacht en rustig.
- Maak kalme gebaren.
- Wees er écht. In het hier en nu. Met alle aandacht voor dit moment en dit kind. Vergeet de rest en laat je plannen en agenda volledig los.
- Stem je tempo af op je kind. Snel, snel, helpt niet.
"Eigenlijk zijn deze intense situaties met je kind heel mooi. Want hoe meer je leert je af te stemmen op hem of haar, hoe meer jouw kind jou weer helpt met zelfregulatie."
Hoe zit het met jouw eigen kalmte?
Verliest je kind zijn of haar kalmte? Het allerbelangrijkste in zo’n geval is dat je zelf in staat bent om je kalmte te vinden. Dat is niet hetzelfde als je geduld bewaren. Geduld heeft met je eigen grenzen en behoeften te maken. Kalmte zit dieper. Dat heeft te maken met je eigen balans, veerkracht en manier van kijken naar jezelf, de ander en de wereld. Hoe intens de emoties van je kind ook kunnen zijn. Als jij gestresst raakt, voelt je kind dat. Je steekt elkaar dan als het ware aan. En weet je, we zullen het écht niet altijd goed doen. Maar onderaan de streep zal je kind voelen dat jij er bent. Zo verstevigt jullie veilige vertrouwensband en ervaart je kind dat hij altijd op jou mag bouwen.
Eigenlijk zijn deze intense situaties met je kind heel mooi. Want hoe meer je leert je af te stemmen op hem of haar, hoe meer jouw kind jou weer helpt met zelfregulatie. Coregulatie helpt je iedere keer dichter bij jezelf te komen en blijven.
Vind je dit lastig? Ga dan eens na waardoor je getriggerd wordt. Iets van vroeger wat omhoog komt? Een behoefte die op dit moment niet vervuld wordt? Misschien voel je op zo’n moment ongeduld, frustratie, spanning, schaamte of onmacht. En dat is oké. Want als je je daarvan bewust wordt ben jij als vader of moeder ook stappen aan het zetten. Voor jezelf én voor je kind.
Al zoveel stappen gezet
Ik schreef net over de buren die deelgenoot waren van het minutenlang intense huilen. Waar ik vroeger gedacht zou hebben ‘snel, weg hier!’, deed het me nu niets. Juist omdat ik al mijn aandacht bij mijn kind had en me rustig en oké voelde. In plaats van me te ergeren aan haar gedrag, voelde ik een soort trots over me heen komen. Op dat moment suprême zag ik wat zij al in haar korte leventje had geleerd:
- woorden geven aan complexe emoties
- uitleggen waar die emoties vandaan komen
- op een helpende manier omgaan met dat gevoel (niet schoppen, bijten, slaan, maar met stevige lichaamstaal, huilen en woorden toch kunnen uiten)
- vertrouwen dat ze hulp van ons krijgt om met deze situatie om te gaan
- vertrouwen dat haar gevoel er gewoon mag zijn
- het vermogen om daarna de situatie te accepteren en aan te geven wat ze nodig heeft om de dag fijn, rustig en veilig af te sluiten met elkaar
Misschien klinkt het heel makkelijk, zoals ik het hier beschrijf. Geloof me, wij komen van ver en hebben samen reuzestappen gezet. En nog gaat het niet altijd van een leien dakje. That’s life.
Heb jij behoefte aan inspiratie of een steuntje in de rug? Blijf me volgen op dit blog of vraag een gratis kennismakingsgesprek aan. Groeien doe je samen.
